Công chứng di chúc cần chú ý vấn đề gì?
Di chúc là việc người trước khi mất đi sẽ để lại di sản, tài sản của mình cho người thừa kế. Vì vậy việc làm này cần đảm bảo tính pháp lý theo các quy định pháp luật, tránh xảy ra tranh chấp sau này. Vậy thủ tục công chứng di chúc như nào? Mời bạn tham khảo những thông tin Văn phòng công chứng Đào và Đồng nghiệp cung cấp dưới đây.
Điều kiện về người lập di chúcĐiều 630 của Bộ Luật Dân sự năm 2015 có quy định như sau về vấn đề di chúc:
• Di chúc hợp pháp phải có đầy đủ các điều kiện sau, và di chúc bằng văn bản không có công chứng hoặc chứng thực cũng chỉ được coi là hợp pháp nếu đáp ứng đủ các điều kiện này:
• Người lập di chúc còn minh mẫn, sáng suốt khi lập di chúc, không bị đe dọa hay cưỡng ép phải lập di chúc.
• Nội dung di chúc không được phạm vào điều cấm của luật, cũng không được trái đạo đức xã hội và hình thức di chúc không được trái quy định trong luật.
• Di chúc được lập ra bởi người bị hạn chế về thể chất hoặc người không biết chữ thì phải có người làm chứng lập thành văn bản và phải có công chứng hoặc chứng thực.
• Di chúc miệng cũng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng lập di chúc trước mặt ít nhất 02 người làm chứng.
Ngay sau khi người di chúc miệng lập di chúc thì người làm chứng phải ghi chép lại, cùng điểm chỉ hoặc ký tên.
Trong vòng 05 ngày làm việc kể từ ngày người di chúc miệng lập di chúc, công chứng viên hoặc các cơ quan có thẩm quyền phải chứng thực xác nhận điểm chỉ hoặc chữ ký của người làm chứng.Như vậy, di chúc chỉ phải bắt buộc công chứng khi đó là di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc người không biết chữ.
Còn các trường hợp khác thì không bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực, miễn là người lập di chúc đáp ứng được đủ điều kiện về thể chất, tinh thần, nội dung di chúc. Tuy nhiên, công chứng giúp di chúc đảm bảo được tính pháp lý và người thụ hưởng sau này sẽ tránh được những tranh chấp hoặc kiện tụng.
Hồ sơ công chứng di chúc cần những gì?Để công chứng di chúc, người lập di chúc có thể đến Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng đáng tin cậy ở địa phương, nếu ở Hà Nội thì có thể tìm đến Văn phòng công chứng Đào và Đồng nghiệp để chúng tôi thụ lý hồ sơ của bạn. Theo quy định về thủ tục công chứng chung trong Luật Công chứng 2014, người công chứng di chúc cần chuẩn bị:
• Phiếu yêu cầu công chứng với đầy đủ thông tin về người yêu cầu và nội dung cần công chứng;
• Bản sao giấy xác minh cá nhân như chứng minh nhân dân, căn cước công dân hoặc hộ chiếu với điều kiện người lập di chúc phải tự mình yêu cầu công chứng di chúc, không được ủy quyền cho người khác công chứng di chúc hộ);
• Bản dự thảo di chúc nếu có;
• Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu di sản của người lập di chúc như sổ đỏ, giấy tờ xe, giấy tờ nhà đất hoặc các loại giấy tờ khác liên quan. Các loại giấy tờ này chỉ cần bản chụp, in hoặc đánh máy với nội dung đầy đủ, chính xác như bản chính và không cần chứng thực nhưng khi nộp bản sao thì phải xuất trình bản chính để đối chiếu.
Thủ tục công chứng di chúc cần làm gì?Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ, người yêu cầu công chứng di chúc thực hiện các bước thủ tục công chứng di chúc tiếp theo.
Bước 1: Đem các giấy tờ quy định đến Phòng công chứng hoặc Văn phòng công chứng.
Bước 2: Công chứng viên tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ.
Nếu đã đầy đủ, đúng quy định pháp luật thì thụ lý hồ sơ và ghi vào sổ công chứng. Nếu hồ sơ có vấn đề, thiếu giấy tờ, chưa rõ thông tin hoặc việc lập di chúc có dấu hiệu bị đe dọa, ép phải lập, công chứng viên nghi ngờ năng lực hành vi dân sự của người yêu cầu công chứng hoặc đối tượng của di chúc thì công chứng viên có quyền để nghị người yêu cầu công chứng làm rõ hoặc công chứng viên tiến hành xác minh, giám định.
Nếu không làm rõ được hoặc thông tin chưa đầy đủ/không đúng nhưng người yêu cầu công chứng không sửa lại thì công chứng viên có quyền từ chối công chứng.
Bước 3: Nếu người yêu cầu công chứng đã tự lập di chúc thì công chứng viên kiểm tra dự thảo di chúc.
Nếu dự thảo có điều khoản vi phạm quy định pháp luật, trái đạo đức xã hội hoặc đối tượng di chúc không phù hợp quy định pháp luật thì công chứng viên phải chỉ rõ để người yêu cầu công chứng sửa lại.
Nếu người yêu cầu công chứng không sửa thì công chứng viên có quyền từ chối việc công chứng.Trong các bước, công chứng viên cần giải thích cho người yêu cầu công chứng hiểu rõ các quyền, nghĩa vụ và lợi ích hợp pháp của họ cũng như ý nghĩa và hậu quả pháp lý của di chúc.
Bước 4: Sau khi người yêu cầu công chứng tự đọc lại dự thảo, hoặc công chứng viên đọc xác nhận lại dự thảo di chúc cho người yêu cầu công chứng và người yêu cầu công chứng đồng ý với toàn bộ nội dung trong dự thảo thì người yêu cầu công chứng ký vào từng trang di chúc.
Công chứng viên yêu cầu người cần công chứng xuất trình bản chính của các giấy tờ đã nộp để đối chiếu lại trước khi ghi lời chứng và ký từng trang di chúc.
Bước 5: Sau 02 ngày làm việc (hoặc 10 ngày làm việc nếu nội dung di chúc phức tạp) thì công chứng viên trả kết quả công chứng.
Trên đây là thông tin về hồ sơ và thủ tục công chứng di chúc. Nếu bạn có thắc mắc hoặc cần thực hiện công chứng di chúc tại Văn phòng công chứng Đào và Đồng nghiệp, mời bạn đến địa chỉ văn phòng tại Số 369, Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội hoặc gọi tới số hotline 0945.490.123 / 0913.347.747 để được tư vấn trước.