Di chúc có thể công chứng tại nhà không?
Di chúc là loại văn bản công chứng khá đặc thù. Nhiều người lập di chúc là người già, không thể trực tiếp đến trụ sở công chứng để thực hiện công chứng di chúc. Vậy công chứng di chúc tại nhà được không? Cần thủ tục gì để làm loại công chứng này tại nhà? Bài viết dưới đây của Văn phòng công chứng Đào và Đồng nghiệp sẽ thông tin chi tiết tới bạn.
Di chúc công chứng tại nhà được không?
Theo như Điều 44 được quy định trong Luật Công chứng ban hành năm 2014 về địa điểm công chứng có viết:
Hành vi công chứng cần được thực hiện ngay ở trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, trừ những trường hợp được quy định sau đây thì có thể thực hiện ngoài trụ sở tổ chức hành nghề công chứng:
• Người yêu cầu công chứng là người già yếu, khó khăn trong việc đi lại; người đang trong quá trình bị tạm giữ, tạm giam hoặc thi hành án phạt tù; hoặc người có những lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở tổ chức hành nghề công chứng.
Chiếu theo quy định như vậy, người già không thể đi lại, người đang thi hành án phạt tù hoặc người có những lý do chính đáng khác thì có thể yêu cầu công chứng viên đến chỗ họ thực hiện công chứng di chúc.
Bên cạnh đó, để quy định rõ hơn về vấn đề này, Điều 639 của Bộ Luật Dân sự 2015 có ghi:
• Người lập di chúc có thể yêu cầu công chứng viên đến chỗ ở của mình để thành lập di chúc.
• Thủ tục lập di chúc tại chỗ được tiến hành giống như thủ tục lập di chúc tại trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng theo như quy định nằm trong Điều 636 Bộ Luật này.
Theo đó, Điều 636 của Bộ Luật Dân sự ban hành năm 2015 có quy định về thủ tục lập di chúc tại tổ chức hành nghề công chứng hoặc tại Ủy ban nhân dân cấp xã (UBND cấp xã) sẽ phải tuân theo những thủ tục sau đây:
• Người lập di chúc phải tuyên bố nội dung di chúc của mình trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền làm chứng thực của UBND cấp xã.
Tiếp đó công chứng viên hoặc người có thẩm quyền làm chứng thực của UBND cấp xã phải ghi chép lại nội dung mà người lập di chúc đã tuyên bố. Người lập di chúc ký tên hoặc điểm chỉ vào bản di chúc sau khi xác nhận bản di chúc đã được ghi chép chính xác, thể hiện đúng theo ý chí của mình. Công chứng viên hoặc người có thẩm quyền làm chứng thực của UBND cấp xã cũng phải ký vào bản di chúc.
• Người lập di chúc nếu không đọc hoặc không nghe được bản di chúc, không ký hoặc không điểm chỉ vào bản di chúc được thì phải nhờ người làm chứng. Người làm chứng này phải ký xác nhận ngay trước mặt công chứng viên hoặc người có thẩm quyền làm chứng thực của UBND cấp xã.
Người có thẩm quyền làm chứng thực của UBND cấp xã hoặc công chứng viên sẽ chứng nhận bản di chúc ngay trước mặt người lập di chúc cùng người làm chứng.
Thủ tục công chứng di chúc tại nhà thực hiện như nào?
Để thực hiện công chứng di chúc tại nhà, thay vì người yêu cầu công chứng tự chuẩn bị hồ sơ thì công chứng viên sẽ soạn thảo hồ sơ trước. Hồ sơ để công chứng di chúc tại nhà theo như Luật định bao gồm:
• Phiếu yêu cầu công chứng (đã điền đầy đủ các thông tin của người yêu cầu công chứng cùng nội dung cần công chứng);
• Bản sao của các loại giấy tờ tùy thân như chứng minh thư nhân dân/căn cước công dân hoặc hộ chiếu của người lập di chúc;
• Di chúc dự thảo (nếu có);
• Các loại giấy tờ để chứng minh quyền sở hữu tài sản đã được nêu trong di chúc như: sổ đỏ, giấy tờ chứng minh quyền sử dụng nhà đất hoặc những loại giấy tờ liên quan khác.
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ hồ sơ công chứng di chúc tại nhà thì công chứng viên đến chỗ ở của người yêu cầu công chứng rồi thực hiện các công việc sau: Người lập di chúc tuyên bố nội dung di chúc trước mặt công chứng viên cùng người làm chứng (nếu có).
Sau đó, công chứng viên cần ghi lại lời tuyên bố của người lập di chúc thành dạng văn bản. Người yêu cầu công chứng sẽ đọc lại văn bản di chúc mà công chứng viên đã ghi chép.
Nếu đã có dự thảo di chúc thì người lập di chúc cần đưa cho công chứng viên để soạn thảo lại thành văn bản theo đúng như quy định pháp luật. Nếu người yêu cầu công chứng đồng ý với nội dung đã soạn thảo trong di chúc thì cần ký vào từng trang của hợp đồng công chứng di chúc.
Nếu không đồng ý với nội dung đã soạn thảo thì người yêu cầu công chứng di chúc tại nhà có thể yêu cầu công chứng viên sửa lại theo như mong muốn.
Theo Luật định đã nói trên, nếu như người lập di chúc không đọc hoặc không nghe được; không ký hay điểm chỉ được thì cần nhờ người làm chứng ký thay ngay trước sự chứng kiến của công chứng viên cùng người yêu cầu lập di chúc. Công chứng viên ký vào công chứng di chúc.
Sau đó người yêu cầu lập di chúc sẽ giữ bản di chúc hoặc để cho tổ chức hành nghề công chứng lưu trữ.
Như vậy, để phù hợp theo những tình huống thực tế khi nhiều người mong muốn để lại di sản cho con cháu, người thân nhưng lại không thể thực hiện được việc công chứng ngay ở trụ sở tổ chức hành nghề công chứng thì luật pháp đã có những quy định linh hoạt để người dân có thể yêu cầu công chứng di chúc tại nhà thuận tiện hơn.
Để rõ hơn về dịch vụ công chứng này, bạn có thể gọi theo số 0945.490.123 / 0913.347.747 để được tư vấn hoặc trực tiếp tới địa chỉ số 369, Nguyễn Trãi, Thanh Xuân, Hà Nội của Văn phòng công chứng Đào và Đồng nghiệp để thực hiện công chứng nhé.